در این قسمت ما به دنبال بحث گام شناسی و تئوری گام ها نیستیم، بلکه فقط میخواهیم در مورد گام نوازی و اصولی که باید در مورد تمرین کردن آن رعایت کنیم باهم صحبتی داشته باشیم.لذا اگر دانش تئوریک گام شناسی ندارید خیلی نگران نباشید. با به کار گیری اصولی که به شما آموزش میدهم میتوانید به راحتی گام نوازی را شروع کرده و از آن جهت ارتقای سطح تکنیکی خود بهره ببرید.
قبل از شروع از شما سوالی دارم، چرا باید گام نوازی را در برنامه تمرینی خود قرار دهیم؟ تا زمانی که پاسخی درست به این پرسش ندهید مطمئن باشید یا به دنبال گام نوازی نمیروید یا اینکه پس از مدتی کوتاه تمرینات آن را رها خواهید کرد.
بسیاری از نوازندگان و اساتید بزرگ دنیا گام نوازی را مادر تمام تکنیک ها میدانند و معتقد هستند که نوازندگان ، در مدت زمان کوتاهی میتوانند مسائل تکنیکی خود را با تمرینات درست و اصولیه گام نوازی حل کنند.من معتقد هستم گام نوازی کیسه بوکس ما نوازنده هاست، و میشود اکثر تکنیک های گیتار را بر اساس گام نوازی تمرین کرد و تمرین با این کیسه بوکس،ما را برای رویارویی با قطعات مورد علاقه یا حتی قطعاتی دوشوارتر آماده خواهد کرد.پس یکی از هوشمندانه ترین کارهایی که میتوانید برای ارتقای سطح نوازندگی خود انجام دهید،انجام درست و اصولی گام نوازی به صورت روتین و با برنامه ای دقیق است:
در ادامه قدم به قدم با من پیشروی کنید و تا زمان تسلط روی هر مرحله به مرحله ای دیگر نروید.
مرحله اول:
قبل از شروع تمرینات گام نوازی حتما دستان خود را با چند تمرین فینگر پاور گرم کنید.توجه داشته باشید که تمرینات فینگر پاور باید با سرعت پایین انجام شوند زیرا نیت آن صرفا گرم کردن و آماده سازی جسم و ذهن شماست.میتوانید در این مرحله از تمرینات کتاب 30 تمرین کاربردی از تالیفات بنده استفاده بفرمایید.
لینک خرید کتاب
مرحله دوم:
بر روی یک دیاگرام مسلط شوید.گام های گیتار به صورت دیاگرام نشان داده میشوند، به این صورت که کلیه سیم های گیتار و شماره انگشتان و فرت ها در آن نشان داده شده است و شما کافی است طبق تصویر، به ترتیب از نتی به نت دیگر بروید و گام را اجرا کنید.
برای مثال به شکل زیر دقت کنید.دیاگرام زیر نمایانگر یک گام از نوع ماژور است همانطور که گفتیم احتیاجی به دانستن تئوری آن در این مرحله نیست.ما با انگشت دوم نتی را که بر روی فرت سوم سیم ششم است مینوازیم و کل مسیر را طبق تصویر طی کرده و نت ها را تا بازگشت دوباره به همان انگشتی که با آن شروع کردیم مینوازیم.
جهت درک بهتر، دیاگرام بالا را به همان صورتی که میخواهیم نواخته شود نت نویسی میکنیم که دوچار اشتباه نشوید.
مرحله سوم:
پس از تسلط کافی روی دیاگرام، وارد مراحل کنترلی میشویم.در مراحل کنترلی تمرکز ما به هیچ وجه بر روی سرعت نیست و قرار است یک تکنیک خاص را با سرعت پایین بر روی دیاگرامی که قبلا یاد گرفته ایم پیاده سازی کنیم.برای مثال میتوانیم دیاگرام خود را با تکنیک لگاتو تمرین کنیم:
در قسمت قبل تلاش کنید لگاتو های با کیفیت و شفافی را اجرا کنید.همیشه به این نکته در اجرای کلیه تکنیک ها و حتی قطعات توجه کنید که:کیفیت را فدای سرعت نکنید.
یکی دیگر از تمرینات کنترلی میتواند این باشد که آکورد باره دار را با دیاگرام ترکیب کنید.به این صورت که با انگشت یک خود، باره دوم را گرفته و دیاگرام را اجرا کنید.با انجام این تمرین میتوانید در اجرا آکوردهای باره دار نیز به مهارت برسید.
یکی دیگر از رایج ترین تمرینات کنترلی ترکیب داینامیک ها با دیاگرام است.اینکه نوازنده بتواند میان چند نت به درستی کرشندو و دکرشندو ها را اجرا کند کار خارق العاده ای خواهد بود:
خب همانطور که مشاهده کردید چند تا از مهم ترین تمرینات کنترلی را به شما آموزش دادیم پیشنهاد میکنم زمان کافی را تا رسیدن به مهارت برای آن ها صرف کنید، حالا وارد مراحل بعدی میشویم.
مرحله چهارم:
خب این مرحله همان مرحله ایست که همه ما منتظر آن هستیم.این مرحله را مرحله ء سرعتی نام گذاری میکنیم.در این قسمت تمرکز ما بر روی افزایش سرعت خواهد بود.ما در این مرحله از مترونوم استفاده خواهیم کرد، به این صورت که مترونوم را بر روی عدد سیاه مساوی با 60bpmقرار داده و تقسیم بندی نت ها را ریز تر میکنیم:
برای مثال ابتدا نت ها را به صورت چنگ اجرا میکنیم، یعنی با هر ضرب مترونوم 2 نت را اجرا خواهیم کرد و تک تک نت های دیاگرام را به همین صورت پیش خواهیم برد.
پس از تسلط روی تمرین قبل بدون اینکه به سرعت مترونوم دست بزنید، تلاش کنید که نت ها را به صورت تریوله اجرا کنید.یعنی با هر ضرب مترونوم 3 نت را بنوازید:
پس از تسلط روی تمرین قبل تلاش کنید با شنیدن هر ضرب از مترونوم، 4 صدا را اجرا کنید،یعنی نت ها را به صورت دولا چنگ بنوازید:
حالا همین کار را با اجرای 6 نت در هر ضرب انجام دهید:(سیکستوله)
پس از انجام این تمرین میتوانید به صورت جزئی افزایش سرعت با مترونوم داشته باشید مثلا تمرین سیکستوله را میتوانید با 62 انجام دهیم و اندک اندک مترونوم خود را افزایش دهید.